Traktati i Atlantikut të Veriut

Uashington D. C. – 4 prill 1949

  • 04 Apr. 1949 -
  • |
  • Last updated 12-Oct-2009 17:08

Palët në këtë Traktat ripohojnë besimin e tyre në qëllimet dhe parimet e Kartës së Kombeve të Bashkuara si edhe dëshirën e tyre për të jetuar në paqe me të gjithë popujt dhe qeveritë.

Ato janë të vendosura që të ruajnë lirinë, trashëgiminë e përbashkët dhe qytetërimin e popujve të tyre, të ngritura mbi themelet e parimeve të demokracisë, lirisë së individit dhe shtetit ligjor.

Ato kërkojnë të nxisin stabilitetin dhe mirëqenien që zonën e Atlantikut të Veriut.

Ato janë të vendosura që të bashkojnë përpjekjet e tyre për mbrojtjen e përbashkët dhe për ruajtjen e paqes dhe sigurisë. Ato si rrjedhim, bien dakord për këtë Traktat të Atlantikut të Veriut:

Neni 1

Palët marrin përsipër, siç parashikohet në Kartën e Kombeve të Bashkuara, që të zgjidhin çdo mosmarrëveshje ndërkombëtare në të cilën ato mund të përfshihen me mjete paqësore në një mënyrë të tillë që të mos vihet në rrezik paqja, siguria dhe drejtësia ndërkombëtare, si edhe të shmangen në marrëdhëniet e tyre ndërkombëtare nga kërcënimi apo përdorimi i forcës në çfarëdo mënyre që nuk është në përputhje me qëllimet e Kombeve të Bashkuara.

Neni 2

Palët do të kontribuojnë në drejtim të zhvillimit të mëtejshëm të marrëdhënieve ndërkombëtare paqësore dhe miqësore duke fuqizuar institucionet e tyre të lira, duke krijuar një mirëkuptim më të madh të parimeve mbi të cilat mbështeten këto institucione dhe duke i dhënë shtysë kushteve të stabilitetit dhe mirëqenies. Ato do të kërkojnë të zhdukin mosmarrëveshjet në politikat e tyre ekonomike ndërkombëtare dhe do të nxisin bashkëpunimin ekonomik ndërmjet cilitdo prej tyre apo ndërmjet të gjithave.

Neni 3

Me qëllim që të arrihen në mënyrë më të efektshme synimet e këtij Traktati, Palët, veç e veç dhe së bashku, përmes vetë-ndihmës dhe ndihmës së ndërsjellë të vazhdueshme dhe të efektshme, do të ruajnë dhe zhvillojnë aftësinë e tyre individuale dhe kolektive për t’i bërë ballë sulmit të armatosur.

Neni 4

Palët do të këshillohen bashkërisht kurdoherë që, sipas mendimit të cilësdo prej tyre, kërcënohet integriteti territorial, pavarësia politike apo siguria e cilësdo prej Palëve.

Neni 5

Palët bien dakord se një sulm i armatosur kundër një apo më shumë prej tyre në Evropë apo në Amerikën e Veriut do të quhet si sulm kundër të gjitha atyre dhe si pasojë bien dakord që, nëse ndodh një sulm i tillë, secila nga ato, në ushtrim të të drejtës së vetëmbrojtjes kolektive apo individuale të njohur nga Neni 51 i Kartës së Kombeve të Bashkuara, do të ndihmojë Palën apo Palët e sulmuara në këtë mënyrë duke ndërmarrë menjëherë, individualisht dhe në bashkërendim me Palët e tjera, ato veprime që i vlerëson si të nevojshme, përfshirë këtu përdorimin e forcave të armatosura, për të rivendosur dhe ruajtur sigurinë në zonën e Atlantikut të Veriut.

Çfarëdo sulmi i tillë i armatosur dhe të gjitha masat e marra si rrjedhojë e tij do t’i njoftohen menjëherë Këshillit të Sigurimit. Masa të tilla do të përfundojnë kur Këshilli i Sigurimit të ketë marrë masat e nevojshme për të rivendosur dhe ruajtur paqen dhe sigurinë ndërkombëtare.

Neni 6 ¹

Për qëllime të Nenit 5, një sulm i armatosur mbi një apo më shumë Palë vlerësohet se përfshin një sulm të armatosur:

  • mbi territorin e çdo Pale në Evropë apo Amerikën e Veriut, mbi Departamentet Algjeriane të Francës 2, mbi territorin e ose mbi Ishujt nën juridiksionin e çdo Pale në zonën e Atlantikut të Veriut në veri të Tropikut të Gaforres.
  • Mbi forcat, mjetet lundruese apo ajrore të çdo Pale, kur janë në apo mbi këto territore ose çfarëdo zone tjetër në Evropë në të cilën trupat pushtuese të cilësdo nga Palët kanë qenë të vendosura në datën në të cilën Traktati hyri në fuqi ose Detin Mesdhe ose zonën e Atlantikut të Veriut në veri të Tropikut të Gaforres.

Neni 7

Ky Traktat nuk prek dhe nuk do të interpretohet sikur prek në çfarëdo lloj mënyre të drejtat dhe detyrimet sipas Kartës, që kanë Palët që janë anëtare të Kombeve të Bashkuara, ose përgjegjësinë parësore të Këshillit të Sigurimit për ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.

Neni 8

Secila nga Palët deklaron se asnjë nga zotimet ndërkombëtare tashmë në fuqi ndërmjet asaj dhe çdo Pale tjetër apo cilitdo Shtet të tretë nuk është në kundërshtim me dispozitat e këtij Traktati dhe merr përsipër të mos hyjë në çfarëdo zotimi ndërkombëtar në kundërshtim me këtë Traktat.

Neni 9

Palët caktojnë këtu një Këshill, në të cilën do të përfaqësohet secila prej tyre, për të shqyrtuar çështjet në lidhje me zbatimin e këtij Traktati. Këshilli do të jetë i organizuar në një mënyrë të tillë që të jetë i aftë të mblidhet në çdo kohë. Këshilli do të ngrejë organe ndihmëse siç mund të jetë e nevojshme; në veçanti ai do të ngrejë menjëherë një komitet të mbrojtjes i cili do të rekomandojë masa për zbatimin e Neneve 3 dhe 5.

Neni 10

Palët, në marrëveshje të plotë, mund të ftojnë çdo Shtet tjetër evropian në një pozitë të tillë që të nxisë më tej parimet e këtij Traktati dhe të kontribuojë në sigurinë e zonës së Atlantikut të Veriut që të aderojë në këtë Traktat. Çdo Shtet i ftuar në këtë mënyrë mund të bëhet Palë në Traktat duke depozituar instrumentin e tij të aderimit pranë Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Qeveria e Shteteve të Bashkuara të Amerikës do të informojë secilën nga Palët për depozitimin e çdo instrumenti të tillë aderimi.

Neni 11

Ky Traktat do të ratifikohet dhe dispozitat e tij do të zbatohen nga Palët në përputhje me proceset e tyre përkatëse kushtetuese. Instrumentet e ratifikimit do të depozitohen sa më shpejt që të jetë e mundur pranë Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, e cila do të njoftojë të gjithë nënshkruesit e tjerë për një depozitim të tillë. Traktati do të hyjë në fuqi ndërmjet Shteteve që e kanë ratifikuar atë sapo ratifikimet e shumicës së nënshkruesve, duke përfshirë këtu ratifikimet e Belgjikës, Kanadasë, Francës, Luksemburgut, Holandës, Mbretërisë së Bashkuar dhe Shteteve të Bashkuara të jenë depozituar dhe do të hyjë në fuqi në lidhje me Shtetet e tjera në datën e depozitimit të ratifikimeve të tyre 3.

Neni 12

Pasi Traktati të ketë qenë në fuqi për dhjetë vjet, ose në çdo kohë të mëvonshme, Palët, nëse cilado nga ato kështu kërkon, do të këshillohen së bashku me qëllimin e rishikimit të Traktatit, duke pasur parasysh faktorët që në atë kohë do të preknin paqen dhe sigurinë në zonën e Atlantikut të Veriut, duke përfshirë këtu zhvillimin e rregullimeve universale si edhe rajonale sipas Kartës së Kombeve të Bashkuara për ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.

Neni 13

Pasi Traktati të ketë qenë në fuqi për njëzet vjet, secila Palë mund të pushojë së qeni Palë një vit pasi njoftimi i denoncimit t’i jetë dhënë Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, e cila do të informojë Qeveritë e Palëve të tjera për depozitimin e çdo njoftimi të denoncimit.

Neni 14

Ky Traktat, tekstet e të cilit në anglisht dhe frëngjisht janë njëlloj autentikë, do të depozitohet në arkivat e Qeverisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Kopje të vërtetuara siç duhet do t’i përcillen nga kjo Qeveri qeverive të nënshkruesve të tjerë.


  1. Përkufizimi i territoreve për të cilat zbatohet Neni 5 është rishikuar nga Neni 2 i Protokollit ndaj Traktatit të Atlantikut të Veriut për hyrjen e Greqisë dhe Turqisë nënshkruar më 22 tetor 1951.
  2. Më 16 janar 1963, Këshilli i Atlantikut të Veriut vërejti se për sa i përkiste ish Departamenteve Algjeriane të Francës, dispozitat përkatëse të këtij Traktati ishin bërë të pazbatueshme që nga data 3 korrik 1962. 
  3. Traktati hyri në fuqi më 24 gusht 1949, pas depozitimit të ratifikimeve të të gjithë shteteve nënshkruese.