Prezydent Rumunii Traian Băsescu przedstawia swoje nadzieje związane z tegorocznym szczytem NATO.

Traian Băsescu, Prezydent Rumunii
)

Traian Băsescu, Prezydent Rumunii

Od Afganistanu do Bukaresztu, NATO się zmienia.
)

Od Afganistanu do Bukaresztu, NATO się zmienia.

W tym roku Rumunia będzie miała honor gościć szczyt NATO w Bukareszcie.

Impreza ta odbędzie się w czasie i miejscu pełnym symboliki. Od stworzenia Partnerstwa dla Pokoju, co miało miejsce 14 lat temu, NATO dołącza do swojego grona nowych członków. Sojusz stworzył kulturę współpracy, doradza w sprawie reform sektora bezpieczeństwa oraz rozwija dialog polityczny. W tych wysiłkach zawsze szanował również interesy i potrzeby państw partnerskich od Bałkanów, po Europę Wschodnią, przez basen Morza Czarnego, w kierunku Kaukazu i Azji Środkowej.

Rozszerzenie okazało się sukcesem i wizjonerskim przedsięwzięciem. Państwa członkowskie NATO wzmocniły swoje bezpieczeństwo, poszerzając Sojusz o inne państwa dzielące wspólne wartości. Sojusz rozwinął również szeroką sieć układów partnerskich, które pozwalają nam lepiej chronić i promować nasze wartości. Poprzez integrowanie i partnerstwo NATO przyczyniło się do zjednoczenia Europy wokół wolności, stabilności i demokracji.

Na wschodzie, region Morza Czarnego aktywnie bierze udział w tej promocji demokracji i stabilności w całej Europie. Region ten, usytuowany na przecięciu szlaków z Europy, Azji Środkowej i Bliskiego Wschodu jest także miejscem, gdzie splatają się szlaki handlu, dostaw energii i transportu. Rządy i społeczeństwa pracują tu na rzecz bezpieczeństwa, modernizacji i poprawy warunków życiowych, a jednocześnie zmagają się z przedłużającymi się konfliktami i przestępczością ponadgraniczną. Zrealizowane zostały pewne reformy i doszło do przemian demokratycznych, ale wyzwania pozostają, a pomoc i wsparcie NATO są nadal potrzebne.

Osiągnięcie pożądanych rezultatów wymaga, by Rosja była zaangażowana w ten proces.

Partnerstwo NATO-Rosja wkroczyło w kolejną dekadę. Pomimo przeszkód, pozostaje ono strategicznym elementem wzmacniającym bezpieczeństwo w obszarze euroatlantyckim. Rumunia jest zainteresowana solidnym partnerstwem NATO z Rosją. Może się to przyczynić do zachowania układów o kontroli zbrojeń w Europie, a także do walki z terroryzmem oraz wzmocnienia stabilności i demokracji w całym obszarze euroatlantyckim i poza nim. Nasze partnerstwo w Rosją oferuje otwarty dialog i współpracę w gronie równych partnerów, na gruncie wspólnych interesów w dziedzinie wzmacniania bezpieczeństwa w Europie i w szerszych układach międzynarodowych.

Sojusz stworzył kulturę współpracy, doradza w sprawie reform sektora bezpieczeństwa oraz rozwija dialog polityczny.

NATO w dalszym ciągu odgrywa zasadniczą rolę w dziedzinie bezpieczeństwa europejskiego, a jednocześnie od długiego czasu podejmuje wysiłki na rzecz szerzenia stabilności poza Europą. Tym, którzy kwestionują nasz odnowiony program działań możemy jedynie z mocą podkreślać, że nie sposób dbać o transatlantyckie bezpieczeństwo zbiorowe w oderwaniu od innych obszarów.

Pierwszy przypadek aktywowania przez NATO klauzuli o bronie zbiorowej po 11 września udowodnił nie tylko nasze zaangażowanie w utrzymanie fundamentalnego charakteru Sojuszu, ale także naszą zdolność do reagowania na nowe zagrożenia i wyzwania dla bezpieczeństwa, takie jak terroryzm, proliferacja broni masowego rażenia oraz niepokoje regionalne. Uruchomiliśmy operację zapewniania bezpieczeństwa obszarów morskich na Morzu Śródziemnym oraz uczyniliśmy współpracę w zwalczaniu terroryzmu priorytetem w układach partnerstwa. Budowanie mostów sięgających poza Europę od pewnego czasu oznacza także zaangażowanie państw w Afryce Północnej i na Bliskim Wschodzie w ramach Dialogu Śródziemnomorskiego oraz Stambulskiej Inicjatywy Współpracy.

Adaptacja NATO do zmieniających się warunków bezpieczeństwa wniosła cenny wkład w bezpieczeństwo międzynarodowe. Stało się tak nie tylko dlatego, że brak stabilności w odległych regionach może wpływać na obszar transatlantycki, ale także ze względu na to, że Sojusz dysponuje wiedzą ekspercką oraz narzędziami niezbędnymi do wspomagania bezpieczeństwa, w tandemie z Unią Europejską i ONZ. Właśnie dlatego zdecydowaliśmy się przeprowadzić największą w postzimnowojennej historii Sojuszu inwestycję w Afganistanie angażującą personel i środki finansowe. Stabilny Afganistan jest kluczem do stabilności i rozwoju w Azji Środkowej, co z kolei korzystnie wpływa na Bliski Wschód i Europę. Chciałbym być świadkiem odrodzenia starożytnych szlaków jedwabnych, nie jako kanałów przerzutowych dla terroryzmu i narkotyków, ale jako wyników stabilności i współpracy.

Kolejne posunięcia w Bukareszcie.

Mamy nadzieję, że wkład NATO do stabilności i bezpieczeństwa pójdzie o krok dalej w Bukareszcie. Musimy zacząć poważną rozmowę o nowej wizji strategicznej, która pomoże zachować Sojusz, jako potężną organizację, zdolną do podejmowania ewoluujących wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa -zarówno blisko, jak i daleko – oraz przygotowaną do zdobywania poparcia państw partnerskich, które chcą i mogą wnosić wkład w ustalanie założeń i misji.

Na szczycie bukaresztańskim mamy nadzieję zaprosić Albanię, Chorwację i Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii [Turcja uznaje konstytucyjną nazwę tego państwa] do grona członków Sojuszu. Zachęcamy je od intensyfikacji przygotowań do tego wydarzenia.

Naszym celem jest wzmacnianie Partnerstwa Euroatlantyckiego, jako głównej inwestycji politycznej NATO w całej Europie i Eurazji.

Chcemy, żeby NATO potwierdziło swoje zaangażowanie na Zachodnich Bałkanach poprzez utrzymanie swojej obecności w Kosowie oraz poprzez wzmocnienie partnerstwa z Bośnią i Hercegowiną, Czarnogórą i Serbią.

Mamy również nadzieję, że Sojusz będzie kontynuować swoje zaangażowanie i politykę rozszerzania w całym regionie Morza Czarnego, poprzez zwiększenie poparcia dla euroatlantyckich aspiracji Gruzji i Ukrainy. Liczymy także na jego partnerstwo z Republiką Mołdawii, Armenią i Azerbejdżanem. Gruzja uczyniła olbrzymie postępy w przemianach demokratycznych oraz znacząco zwiększyła swój wkład w operacje NATO. Mamy nadzieję, że szczyt zakończy się decyzjami o wsparciu akcesu Gruzji do Planu Działań na rzecz Członkostwa (MAP).

Jesteśmy także gotowi wspomagać Ukrainę w realizacji jej celów związanych z integracją euroatlantycką, w oparciu o stabilną i trwałą wolę polityczną oraz takież poparcie ze strony jej społeczeństwa. NATO powinno dalej rozwijać swoją współpracę z partnerami w Azji Środkowowschodniej, aby wspierać bezpieczeństwo regionalne i euroatlantyckie.

Musimy zacząć poważną rozmowę o nowej wizji strategicznej, która pomoże zachować Sojusz, jako potężną organizację, zdolną do podejmowania ewoluujących wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa, zarówno blisko, jak i daleko.

Bukareszt stwarza również szansę na rozwój wszechstronnego wkładu NATO w bezpieczeństwo międzynarodowe. Spodziewamy się potwierdzenia solidnego zaangażowania Sojuszu w Afganistanie oraz odświeżenie naszej strategii we współpracy z naszymi partnerami w tej misji. Mamy nadzieję, że szczyt zapisze się jako czas odnowienia współpracy NATO z Unią Europejską, jak również wzmocnienia więzi z naszymi partnerami w dziedzinie bezpieczeństwa – Australią, Japonią i Nową Zelandią oraz Republiką Korei – na gruncie naszych wspólnych interesów.

Powinniśmy wysłać przesłanie, że silne i aktywne NATO wzmacnia siłę Unii Europejskiej, i na odwrót.
Dalsze rozszerzanie współpracy NATO-UE w Kosowie, Afganistanie oraz w naszym sąsiedztwie pozostanie priorytetem dla Rumunii – mamy również nadzieję, że w wyniku tego procesu nastąpi zbliżenie Turcji do Europy.

Szczyt byłby także dobrą okazją o poczynienia kolejnych kroków w rozwijaniu systemu obrony rakietowej NATO, komplementarnego i zintegrowanego z amerykańskim. Proliferacja broni masowego zniszczenia oraz środków jej przenoszenia umacnia nas w przekonaniu, że członkowie Sojuszu powinni w dalszym ciągu prowadzić poważne działania w tej sprawie. Nierozdzielność bezpieczeństwa transatlantyckiego, obrony zbiorowej i solidarności pozostanie fundamentalną potrzebą. NATO powinno przewodzić tym wysiłkom.

Spodziewamy się także zdefiniowania wartości dodanej, jaką NATO może wnosić w odniesieniu do bezpieczeństwa energetycznego, co byłoby rozwinięciem decyzji podjętych podczas szczytu ryskiego. Powinniśmy przyspieszyć określanie niszowej roli NATO w tej dziedzinie tak, aby wykorzystać unikalne zdolności tej organizacji, a uniknąć niepotrzebnego powielania wysiłków podejmowanych przez innych. Musimy także pamiętać, że problemy energetyczne są ściśle powiązane z ochroną środowiska.

W wielkim skrócie, szczyt bukaresztański może być przęsłem łączącym zaangażowanie NATO w obszarze euroatlantyckim i wymiarze międzynarodowym, a także łącznikiem pomiędzy przeszłymi osiągnięciami, a nowymi zadaniami w perspektywie szczytu rocznicowego w 2009 roku oraz kolejnych szczytów. Mamy szansę zainicjować debaty oraz rozpocząć wyznaczanie naszej drogi w kierunku nowej koncepcji strategicznej, która wzmocni potencjał i misje NATO, aby zapewnić bezpieczeństwo w obszarze euroatlantyckim i poza nim.